Herald of Free Enterprise - Nationaal Sleepvaart Museum Maassluis (2024)

  • De Herald of Free Enterprise was een Brits roll-on-roll-offautoveer dat op 6 maart 1987, vlak na vertrek naar Dover uit de haven van Zeebrugge, kapseisde. De ramp kostte 193 mensen het leven.

De Herald of Free Enterprise werd in 1980 gebouwd bij Schichau Unterweser AG in Bremerhaven (Duitsland) en had een lengte van 131,91 meter, een breedte van 23,19 meter en een diepgang van 5,72 meter. De maximumsnelheid was 22 knopen (41 km/h). Het schip was eigendom van rederij Townsend Thoresen die in januari 1987 gekocht was door P&O Ferries; de werknaam Townsend Thoresen werd een week na de ramp afgeschaft. De Pride of Free Enterprise (heet nu Oleander) en de Spirit of Free Enterprise (heet nu Anthi Marina) zijn zusterschepen.

Oorzaak van de ramp

Om 19.05 uur, net na vertrek om zeven uur 's avonds, kapseisde het schip op ongeveer 6 kilometer voor de Belgische kust. Er was op dat moment tachtig man personeel aan boord en het schip vervoerde ongeveer 600 passagiers, 81 personenauto's, 3 bussen en 47 vrachtwagens.

Als oorzaak van de ramp wordt een combinatie van technische en organisatorische fouten gezien. Op technisch vlak heeft het ontwerp van het schip en het ontbreken van een waarschuwingssystemen bijgedragen tot de ramp. Op het organisatorische vlak waren dit een gebrekkige communicatie tussen de hogere kaders en de medewerkers aan boord en de haast om op schematijd te varen. De haast bleek uit het openlaten van de boegdeur, het te snel varen, het niet leeg zijn van de ballasttanks. Tot slot werd alcoholgebruik tijdens actieve dienst door officieren als een mede-oorzaak aangemerkt.

De deuren werden soms open gelaten bij het wegvaren en pas later gesloten, dat had als reden dat dan de autodekken konden schoonwaaien omdat de uitlaatgassen tijdens het laden niet voldoende werden afgevoerd door de gebrekkig werkende oude ventilatie systemen.

Het roll-on-roll-offscheepstype lag daarvoor al onder vuur, vanwege de grote autodekken die over de volle lengte en breedte doorliepen om snel te kunnen laden. Zodra een dergelijk schip water maakt, zorgt het vrij vloeistofoppervlak voor een snelle afname van de stabiliteit en een zeer snel kapseizen. Het zou echter tot na de ramp met de Estonia duren voordat de IMO de SOLAS aanpaste met onder andere meer eisen aan de lekstabiliteit van roroschepen. Zo worden oudere veerboten vanaf eind jaren 90 voorzien van drijvers langs de zijkanten van de romp om de stabiliteit te verbeteren.

Ook bij de ramp met de MS Estonia in 1994 drong water binnen op het rijdek, in dat geval waarschijnlijk door het afbreken van een boegdeur.

Herald of Free Enterprise - Nationaal Sleepvaart Museum Maassluis (1)Verloop

De gebrekkige communicatie werd na onderzoek aangewezen als een hoofdreden waarom de boegdeur niet gesloten werd en dit vervolgens niet werd gesignaleerd. (Tijdens het onderzoek bleek dat voor de hogere kaders het actief toezicht houden op de veiligheid aan boord geen onderdeel was van hun takenpakket.) Door de open boegdeur kon er water vrij naar binnenstromen. Dat er daadwerkelijk water naar binnen stroomde, kwam door de hoge boeggolf, die veroorzaakt werd doordat er sneller werd gevaren dan normaal vanwege de vertraging die het schip bij vertrek had. Daar kwam nog bij dat het schip lager in het water lag dan normaal, omdat de ballasttanks die gebruikt werden tijdens het inladen nog niet helemaal leeggepompt waren. Het gebruik van deze tanks op zich was een uitzonderlijke procedure. De Herald of Free Enterprise voer normaal gesproken niet op deze route, en de laadbrug bleek, bij hoog water, niet hoog genoeg om het bovendek van het schip te bereiken. Door zeewater in de tanks te pompen kwam het schip lager in het water te liggen. Er bestonden plannen om de Herald of Free Enterprise technisch aan te passen zodat deze procedure niet meer nodig zou zijn.

Door al deze factoren samen spoelde de boeggolf in het autodek en kapseisde dit schip van 80.000 ton in 90 seconden.

Reactie

Het rampenplan werd afgekondigd door de toenmalige gouverneur van West-Vlaanderen, Olivier Vanneste, en mede door het snelle en efficiënte handelen van de Belgische hulpdiensten, waaronder duikers van het leger en de Civiele Bescherming, maar ook de goede medische hulpverlening door het Belgische Rode Kruis, is het aantal doden beperkt gebleven tot 193. Ook dankzij een aantal garnalenvissers, die als eersten op de plaats van de ramp waren en het optreden van enkele bemanningsleden maakten de evacuatie snel en doeltreffend waardoor levens gered zijn.

Doordat er nog geen GSM was, en de gewone telefoonlijnen al snel overbelast waren, werd voor de communicatie beroep gedaan op de radioamateurs van Brugge. Zeer snel na de ramp hadden zij een noodnet opgebouwd dat ervoor zorgde dat de communicatie voor de hulpdiensten vlekkeloos kon verlopen. Er werd ook voor het eerst gebruik gemaakt van een computer om passagierslijsten te maken. Het programma dat daarvoor gebruikt werd, werd ter plaatse geschreven door één van de amateurs.

De meeste slachtoffers waren Britten die gestorven zijn door uitputting in het ijskoude zeewater (2 à 3°C). Drie personen zijn nimmer teruggevonden: een baby en twee Britse militairen.

Herald of Free Enterprise - Nationaal Sleepvaart Museum Maassluis (2)Berging

Het schip is geborgen door het Nederlandse bedrijf Smit-Tak. De berging van het schip, waaraan 95 vakmensen deelnamen en waarvan de kosten op circa 7,5 miljoen euro werden geraamd, begon op dinsdag 7 april, een maand na de ramp. Daarna is het wrak verkocht aan Compania Naviera SA, die het een beetje opgelapt heeft en omgedoopt tot Flushing Range (=Rede van Vlissingen). In 1988 werd het schip gesloopt in Kaohsiung, Taiwan.

Benefietactie

Onder leiding van Paul McCartney vormde zich na enkele dagen een gelegenheidsformatie van voornamelijk Britse popartiesten dat zichzelf Ferry Aid noemde en de single Let It Be opnam, waarvan de verkoopopbrengsten naar Britse overlevenden en nabestaanden van overledenen gingen. De single kwam uit het niets op nummer één in de Britse hitlijsten terecht en werd ook in de Benelux een hit. Ook de Belgische zanger Milow heeft aan de ramp een nummer gewijd, genaamd Herald of Free Enterprise.

Zusterschepen

De Herald had twee zusterschepen:

Spirit of the Free Enterprise, nu opgelegd in de haven van Piraeus als M/F Anthi Marina

Pride of Free Enterprise, nu varend als Oleander voor Transeuropa Ferries (Oostende-Ramsgate)

Bron: Wikipedia

Herald of Free Enterprise - Nationaal Sleepvaart Museum Maassluis (2024)

FAQs

Wat is er gebeurd met de Herald of Free Enterprise? ›

Schip kapseist

Toen de veerboot niet ver buiten de haven van koers veranderde, stroomden duizenden liters water binnen door een openstaande boegdeur. Het schip kapseisde binnen een minuut. Veel passagiers maakten geen schijn van kans: 193 lieten het leven.

Waar is de Herald of Free Enterprise? ›

Herald of Free Enterprise - Nationaal Sleepvaart Museum Maassluis.

Hoeveel overlevenden heeft Herald of Free Enterprise? ›

Dertig jaar geleden kapseisde de Britse ferryboot Herald of Free Enterprise voor de kust van Zeebrugge. Een aaneenschakeling van banaal technisch, maar vooral menselijk falen: door boegdeuren die blijven openstaan laten 193 van de 539 opvarenden het leven.

Wat is er gebeurd met de kapitein van de Titanic? ›

Volgens de officiële versie woonde de kapitein een diner bij enkele uren voor de ramp en trok zich daarna terug in zijn cabine. Hij werd even voor middernacht gewekt en werd het laatst gezien op de brug van het schip vooraleer hij stierf toen het schip zonk.

Waar ligt het Estonia schip? ›

852 mensen komen om door een scheepsramp die voortaan dankzij de technologie voorkomen kan worden. De week na de schipbreuk fotografeerden onderwaterrobotten de Estonia. Het wrak ligt in de modder op de bodem van de Oostzee op zijn kant (stuurboord), op circa 80 meter diepte.

Is er ooit een veerboot gezonken? ›

Op 28 september 1994 komen 852 mensen om het leven bij een van de ergste maritieme rampen van de eeuw, wanneer de Estonia, een grote veerboot voor auto's en passagiers, zinkt in de Oostzee .

Hoeveel bemanningsleden kwamen om het leven op de Herald of Free Enterprise? ›

De Herald of Free Enterprise was op 6 maart 1987 onderweg naar de haven van Dover toen het kapseisde in de haven van Zeebrugge in België, waarbij 193 mensen omkwamen. Er werd een herdenkingsdienst gehouden in de St Mary's Church in Dover, en de namen van alle passagiers en bemanningsleden die omkwamen werden voorgelezen.

Is er iemand vervolgd voor de Herald of Free Enterprise? ›

Zeven mensen die bij het bedrijf betrokken waren, werden aangeklaagd voor doodslag door grove nalatigheid , en de exploitant, P&O European Ferries (Dover) Ltd, werd aangeklaagd voor doodslag door een bedrijf. De zaak werd echter ingetrokken nadat rechter Turner de jury opdroeg het bedrijf en de vijf meest senior personen vrij te spreken ...

Wat is er met MS Herald of Free Enterprise gebeurd? ›

MS Herald of Free Enterprise was een roll-on roll-off (RORO) veerboot die kapseisde enkele ogenblikken nadat hij de Belgische haven van Zeebrugge had verlaten op de avond van 6 maart 1987, waarbij 193 passagiers en bemanningsleden omkwamen, van de 539 mensen aan boord . Het had een bemanning van 80, die op dat moment 459 passagiers, 81 auto's, 3 bussen en 47 vrachtwagens vervoerde.

Wat is er met de veerboot van Zeebrugge gebeurd? ›

Op 6 maart 1987 kapseisde een autoveerboot net buiten de Belgische haven Zeebrugge, waarbij 193 mensen omkwamen . De tragedie gebeurde net voor 19:00 GMT toen de veerboot Townsend Thoresen Zeebrugge verliet richting Dover met 650 passagiers aan boord.

Hoeveel doden vielen er in Zeebrugge? ›

Nabestaanden en overlevenden van de veerbootramp in Zeebrugge kwamen bijeen om de 35e verjaardag ervan te vieren. De Herald of Free Enterprise was op weg naar de haven van Dover op 6 maart 1987 toen het kapseisde in de haven van Zeebrugge in België, waarbij 193 mensen omkwamen.

Wie was de eigenaar van Townsend Thoresen? ›

Townsend exploiteerde schepen van Dover naar Calais en Zeebrugge en was eigendom van George Nott Industries Ltd uit Coventry .

Top Articles
Latest Posts
Recommended Articles
Article information

Author: Rob Wisoky

Last Updated:

Views: 5892

Rating: 4.8 / 5 (68 voted)

Reviews: 83% of readers found this page helpful

Author information

Name: Rob Wisoky

Birthday: 1994-09-30

Address: 5789 Michel Vista, West Domenic, OR 80464-9452

Phone: +97313824072371

Job: Education Orchestrator

Hobby: Lockpicking, Crocheting, Baton twirling, Video gaming, Jogging, Whittling, Model building

Introduction: My name is Rob Wisoky, I am a smiling, helpful, encouraging, zealous, energetic, faithful, fantastic person who loves writing and wants to share my knowledge and understanding with you.